Szczegóły materiału - Szkoła Filmowa w Łodzi

Andrzej i Maryla

Informacje ogólne:

Identyfikator: Andrzej_i_Maryla
Typ materiału: Etiuda fabularna
Rok produkcji: 1968
Długość materiału: 00:08:10
Nośnik wyjściowy: taśma 35mm
Kolor: czarno-biały
Dźwięk: udźwiękowiony
Uwagi

Prawa autorskie:

Właściciele:: PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

Opisy:

Andrzej kradnie taksówkę swojego ojca i spędza dzień z Marylą. W finale ojciec odbiera swoją własność. Etiuda nie zawiera napisów początkowych i końcowych.

Twórcy:

Sekwencje:

Sekwencja 1 Ujęcie z ręki przez okno jadącego samochodu: panorama miejskiej ulicy, przechodniów, zaparkowanych aut i fasad sklepów. W tle utwór muzyczny – The Cat Lalo Schifrina. Zbliżenie: profil twarzy Andrzeja, prowadzącego samochód. Plan ogólny: bohater przymyka furtkę w metalowym płocie i przemieszcza się w prawo, wzdłuż frontu budynku mieszkalnego, rozglądając się na boki; w lewej dłoni trzyma bukiet kwiatów. Po drodze zagląda do wnętrza przez skrzynkowe okno i wykonuje czapką gest powitalny, po czym idzie dalej, śledzony przez kamerę. Plan pełny: Andrzej podbiega do taksówki (model: Wartburg 203), stojącej wzdłuż dojazdu osiedlowego; wrzuca bukiet do środka i wsiada za kierownicę. Plan średni: widoczny z profilu bohater odjeżdża taksówką poza kadr, odsłaniając (teraz w planie pełnym) starszego mężczyznę wybiegającego zza furtki na drugim planie. Postać [prawdopodobnie: rola Janusza Kłosińskiego] zatrzymuje się, unosi zaciśniętą pięść w geście groźby i wykrzykuje: „Cholerny świat!”. Utwór Schifrina wycisza się przed kwestią mężczyzny, ustępując miejsca dźwiękom samochodu z offu.

Sekwencja 2 Plan ogólny: front łódzkiego domu handlowego Magda, obejmujący przeszklone wejście do budynku. Znajdująca się przy nim Maryla biegnie w kierunku pierwszego planu. Półzbliżenie: bohaterka zbliża się do taksówki i wsiada. Wnętrze samochodu: Andrzej na pierwszym planie w półzbliżeniu, za nim Maryla w planie średnim. Dziewczyna spogląda wymownie na bohatera, po czym ponownie otwiera drzwi i zamyka je z hukiem. Mężczyzna wzdryga się, chwytając swój kaszkiet. Maryla robi „niewinną” minę. Andrzej: „Szkoda w ogóle było kraść taki wóz. Ojciec powinien kupić nowy”. Półzbliżenie od tyłu na Andrzeja prowadzącego samochód. Głos Maryli z offu: „Ale ten jest jeszcze bardzo dobry”. Plan średni: Maryla siedzi na miejscu kierowcy w zaparkowanej taksówce, na głowie ma kaszkiet Andrzeja. Symuluje jazdę samochodem, kręcąc kierownicą, uderzając w klakson i podskakując w fotelu. Na krótki moment z offu dobiega utwór Lalo Schifrina. Bohaterka opiera się znudzona o kierownicę. Głos Andrzeja z offu: „Jesteś zła?”. Półzbliżenie od tyłu na bohaterkę siedzącą w przednim fotelu pasażerskim i jedzącą wafelka po lodzie. Głos Andrzeja z offu: „Dlaczego nic nie mówisz?”. Półzbliżenie od tyłu na bohatera prowadzącego taksówkę. Głos Maryli z offu: „Opowiem ci dowcip, chcesz?”. Punkt widzenia: z wnętrza jadącego samochodu na ulicę przeciętą przejściem dla pieszych. Auto zatrzymuje się za stojącym z przodu pojazdem (modelu Warszawa M20); w tle ruch pieszy i drogowy. W ostatnich sekundach ujęcia rozpoczyna się utwór Baby, You Know Chico Hamiltona. Sklep z galanterią szklaną. Półzbliżenie na starszego mężczyznę (rola Zygmunta Zintla) w płaszczu i kapeluszu, przykładającego kieliszek do ucha; w tle półki z naczyniami z kryształu. Głos Maryli z offu: „Opowiadał, że jego żona potłukła mu wszystkie kieliszki. Chciał kupić takie, których nie można potłuc”. W trakcie kwestii dialogowej: obraz zaludnionych ulic miasta z wnętrza samochodu (kamera z ręki), następnie powrót do ujęcia mężczyzny w kapeluszu. Pstryka on palcem w kieliszek; rozlega się wibrujący odgłos, po czym mężczyzna ponownie przystawia kieliszek do ucha. Maryla spogląda na znajdującego się poza kadrem człowieka, następnie również pstryka w trzymany kieliszek, który wypada jej z ręki (ku widocznej konsternacji); off: dźwięk tłuczonego szkła. Zbliżenie: Andrzej widziany zza kierownicy mówi „Ja też spotkałem śmiesznego faceta”. Zbliżenie na uśmiechniętą Marylę siedzącą obok w samochodzie. Głos bohatera z offu: „Chłopcy powiedzieli, że grają znakomity film w Bałtyku”. Plan pełny: Andrzej stoi przed gablotą przy kinie Bałtyk. W jej lewej części znajduje się kilka mniejszych plakatów filmowych (pod napisem: „Program bieżący”), a po prawej wielkoformatowy plakat filmu Angelika i król. Chłopak oddala się od gabloty. Wnętrze kina. Plan amerykański: bohater podchodzi do kasy biletowej i opiera się o blat; za szkłem stoi bileterka. Andrzej: „Dzień dobry, poproszę dwa pierwsze na wpół do szóstej”. Kasjerka wypisuje informacje na bilecie i podaje go przez okienko. Bohater wyciąga w tym czasie monety z kieszeni, a za nim ustawia się w kolejce następny klient. Andrzej: „Bardzo przepraszam, to mi nie wystarczy”. Odchodzi. Do kasy zbliża się drugi klient i, lekko zacinając się, mówi: „Dwadzieścia pierwszych na ósmą”. Plan ogólny: na pierwszym planie zaułek i stojący w nim starszy mężczyzna w płaszczu i berecie; na drugim: zaparkowana przy znaku drogowym taksówka, do której wsiada pasażer. Dialog z offu: „I to był ten śmieszny facet?” – pyta Maryla; Andrzej odpowiada: „Jeszcze nie, tamtego spotkałem dopiero potem”. Kończy się utwór Hamiltona. Zbliżenie na twarz Andrzeja, siedzącego za kierownicą taksówki. Głos pasażera z offu: „Proszę jechać przed siebie”. Andrzej: „Dobra, dobra. To nie jest takie proste”. Samochód startuje. Rozpoczyna się drugi utwór Chico Hamiltona: The Dealer, rozbrzmiewający na kilka sekund. „Przyjdzie zakręt i już pan nie jedzie naprzód, tylko w lewo albo w prawo, a w najgorszym razie wraca pan z powrotem”. Z offu dobiega śmiech Maryli. Półzbliżenie od tyłu na bohaterkę siedzącą z przodu w taksówce. Off: dźwięk pękającej opony, a następnie odgłosy hamowania; auto wierzga na boki, dostrzegalne są chaotyczne ruchy kierownicą.

Sekwencja 3 Plan średni: Andrzej (bez kaszkietu) stoi przed wejściem do budynku i spogląda poza kadr; zamyka otwarte drzwi i rusza z miejsca. Plan średni: Maryla stoi plecami do kamery przed otwartymi drzwiami taksówki i wącha bukiet kwiatów. Odwraca się z uśmiechem do nadchodzącego chłopaka i pyta: „Dla kogo te kwiaty?”. Andrzej: „Dla ciebie”. Półzbliżenie na twarz bohatera pytającego: „Pamiętasz Wojtka?”. Przeciwujęcie na Marylę: „Dlaczego?”. Głos Andrzeja z offu: „Wczoraj wieczorem rozbił się”. Maryla: „Miał taki ładny wóz”. Szwenk na Andrzeja, ujętego w planie amerykańskim: „Rozbił się na amen!”. Pobocze ulicy. Plan pełny: Andrzej (ponownie w kaszkiecie) zamyka drzwi taksówki stojącej na pierwszym planie i okrąża ją; spogląda na koło znajdujące się poza kadrem i kopie je, mówiąc: „Szlag by to trafił!”. Kolejne ujęcie: Maryla na pierwszym planie je resztkę wafelka po lodzie, na drugim Andrzej kopie na środku ulicy niewidoczny przedmiot i wraca w kierunku bohaterki. Maryla: „Szkło?”. Andrzej: „Butelka!”. Bohater otwiera bagażnik, a dziewczyna opiera się o pojazd, wylizując wafelek. Maryla: „Od wódki?”. Andrzej, wyglądając zza otwartego bagażnika, odpowiada: „Od skondensowanego soczku pomidorowego”, co rozbawia bohaterkę. Bohater podchodzi do niej i pochyla się przy samochodzie z kluczem krzyżowym w ręce, pytając: „Z czego się śmiejesz? Ja nigdy nie zostawiam butelek na jezdni”. Plan średni, frontalne ujęcie jadącej taksówki, w której siedzą bohaterowie. Dialog z offu: „Jak to się stało?” – pyta Maryla. Andrzej odpowiada: „Nie bardzo wiem. Musimy to zobaczyć”. Plan średni: Maryla, obok której przechodzi zbieracz złomu, ciągnący za sobą wózek; z offu dobiegają odgłosy klekotania. Mężczyzna nawołuje, przesadnie przeciągając każde słowo: „Szmaty! Stare żelastwo niepotrzebne! Złom kupuje! Złom, stare żelastwo!”. W trakcie anonsu dwukrotna zmiana ujęcia: plan ogólny na ulicę, mężczyznę z wózkiem i taksówkę naprawianą przez Andrzeja; następnie plan amerykański na mijany przez zbieracza samochód, zza którego wstaje zdenerwowany bohater i krzyczy: „Zamkniesz się, baranie, czy nie? Nie widzisz, że to ciągle doskonały wózek? Spływaj!”.

Sekwencja 4 Seria czterech zbliżeń na fragmenty wraku samochodu. W trakcie trzeciego ujęcia w tle rozpoczyna się instrumentalna wersja utworu Once a Thief Lalo Schifrina. Kamera z ręki w planie średnim: bohater oglądający wrak. Andrzej: „Fatalnie to wygląda”. Analogiczne ujęcie na bohaterkę, zmierzającą w przeciwnym kierunku. Maryla: „Czy z tego będzie jeszcze samochód?”. Andrzej dalej krąży: „Będzie, będzie. Nawet to nie będzie tak dużo kosztować. Najpierw to zrobi ktoś dla siebie, dla przyjemności. Potem sprzeda. Wszystko da się zrobić”. Zrozpaczona Maryla, stojąca w miejscu: „To straszne, że wszystko można zreperować. A Wojtka nie można”. Pod koniec kwestii dziewczyna rozpłakuje się. Andrzej podchodzi do Maryli. Zatrzymanie utworu muzycznego. W tle słychać delikatny szloch bohaterki. Andrzej: „Słuchaj... Codziennie czytasz w gazetach o ludziach, którzy giną z głodu, w trzęsieniach ziemi, na wojnach i nie płaczesz. Wojtek nie umarł tak byle jak. To był jego własny błąd. A poza tym nie każdego stać na to, żeby się rozbić własnym wozem!”. Maryla: „Ale to jednak straszne…”. Andrzej przytula płaczącą dziewczynę. Wznowienie utworu Schifrina.

Sekwencja 5 Plan ogólny (zza firany): widok ulicy, w tym zaparkowana taksówka. Półzbliżenie na bohatera pijącego przez słomkę. Ponownie obraz ulicy: przy samochodzie skrada się mężczyzna. Półzbliżenie na Marylę ze słomką przy ustach; na drugim planie klienci lokalu. Bohaterka zwraca Andrzejowi uwagę, że ktoś kradnie jego „wóz”. Dialog: Andrzej: „Co ty powiesz? Naprawdę? Ktoś chce takiego grata?”. Maryla: „Ale ktoś tam zagląda do samochodu. Teraz otwiera drzwi kluczem”. A: „To pewnie taki niewysoki facet w berecie. Podobny do mnie”. M: „Skąd wiesz?”. A: „Bo to mój stary kradnie swój wóz z powrotem”. M: „Już odjechał. Moje kwiaty zostały tam”. A: „Dostaniesz nowe”. M: „Nie musisz”. A: „To nawet dobrze. Stary da kwiaty matce. On by nigdy nie wpadł na taki pomysł”. W trakcie ostatniej kwestii kończy się utwór Once a Thief Lalo Schifrina. Plan średni: Andrzej i Maryla siedzą przy stoliku w kawiarni, na którym leżą puste talerzyki. Dziewczyna pije koktajl. Maryla: „Jutro zaczniesz jeździć? Kupiłeś bilety do kina?”. Andrzej odchrząkuje, odpowiadając twierdząco na oba pytania, wyciera usta chusteczką. Dopowiada: „Ale musimy iść pieszo”. Maryla: „Nie, nie chce mi się. Cały dzień stałam”. Andrzej: „Mnie się też nie chce”. W trakcie dialogu kamera odjeżdża do tyłu, a po ostatnich kwestiach bohaterowie siedzą z założonymi rękami, kierując znużone spojrzenia w różne strony. Rozpoczyna się utwór muzyczny The Cat Lalo Schifrina. Film kończą trzy ujęcia ulic miasta, kręcone z ręki z wnętrza jadącego samochodu, po których pojawia się czarna plansza.

Słowa kluczowe:

HAMILTON, CHICO (1921-2013)
KAWIARNIA
KINO
KRADZIEŻ
OJCIEC
PARA
SAMOCHÓD
SCHIFRIN, LALO (1932-2025)
SKLEP
TAKSÓWKA
WYPADEK
ZINTEL, ZYGMUNT (1911-1990)