Szczegóły materiału - Szkoła Filmowa w Łodzi

Drugie sumienie

Informacje ogólne:

Identyfikator: DrugieSumienie
Typ materiału: Etiuda fabularna
Rok produkcji: 1953
Długość materiału: 00:14:21
Nośnik wyjściowy: kaseta BetaCam
Kolor: czarno-biały
Dźwięk: udźwiękowiony
Uwagi

Prawa autorskie:

Właściciele:: PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

Opisy:

Adaptacja pierwszego aktu dramatu „Niemcy” Leona Kruczkowskiego. Podczas gdy żandarm Hoppe pakuje się na urlop, młynarz Schultz przyprowadza na posterunek żydowskiego chłopca, aby żandarm go rozstrzelał. Hoppe musi zadecydować o losie dziecka.

Twórcy:

Sekwencje:

CZOŁÓWKA Jasne plansze, czarne napisy: 1. Drugie sumienie WG. DRAMATU L. KRUCZKOWSKIEGO „NIEMCY” 2. SCENARIUSZ I REALIZACJA Stanisław Bareja IV ROK STUDIÓW 3. ZDJĘCIA Borys Punczew IV ROK STUDIÓW 4. ASYSTENCI A. SOKOŁOWSKA W. ZDORT 5. PRODUKCJA PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA FILMOWA 1953 Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 1 Polna droga, w oddali stoi młyn. Zza drzew wyłania się palący fajkę młynarz Schultz w towarzystwie chłopca w obdartym ubraniu. Kierują się w stronę obiektywu kamery. Mężczyzna prowadzi chłopca w kierunku drzwi budynku opisanych „SZKOŁA”, popycha go, gdy ten idzie zbyt wolno. Kiedy zbliżają się do wejścia, kamera panoramuje w prawo, ukazując wiszącą na płocie tabliczkę z napisem „ORTSWACHE DER SCHUTZPOLIZEI”, nad którym widnieje godło III Rzeszy – czarny orzeł trzymający w szponach wieniec ze swastyką. Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 2 Posterunek niemieckiej żandarmerii w małym miasteczku gdzieś na terenie okupowanej Polski. W dawnej klasie lekcyjnej na stojaku stoi karabin, na ścianie wiszą portret Hitlera oraz plakat przedstawiający karykaturę Żyda z hasłem: „Deutschlands Sieg, Europas Freiheit”. Żandarm Hoppe jest w dobrym humorze, nuci „Ein Heller und Ein Batzen” podczas pakowania walizki podróżnej. Kiedy drzwi otwiera młynarz Schultz, po nazistowskim powitaniu wpycha do środka chłopca w łachmanach. Młynarz rozgląda się po posterunku, przygląda się też pakowanemu do walizki zdjęciu przedstawiającemu Hoppego z żoną i dziećmi. Schultz rozmawia z Hoppem po niemiecku o zbliżającym się urlopie żandarma i bliskim spotkaniu z rodziną. Schultz nawiązuje również do trudnej sytuacji niemieckich wojsk na froncie wschodnim. W końcu wyjawia powód swojej wizyty- w krzakach opodal młyna znalazł chłopca, sądząc z wyglądu pochodzenia żydowskiego. Schultz wskazuje żandarmowi chłopca stojącego na tle ściany, na której znajdują się tablica zapisana kredą, a nad nią napis „Ein Führer Ein Volk Ein Reich”. Młynarz przechodzi na polski, zwracając się do małego Żyda – każe mu ustawić się pod ścianą i obrócić twarzą do niej. Młynarz daje do zrozumienia żandarmowi, że teraz oczekuje od władzy przestrzegania prawa, a zgodnie z nazistowskimi przepisami żydowskich zbiegów należy na miejscu rozstrzeliwać. Młynarz żegna się i wychodzi życząc żandarmowi udanego urlopu. Hoppe odzywa się do chłopca w języku polskim, każe mu podejść bliżej i głośno zastanawia się, co z nim zrobić. Wzrok dziecka przykuwa talerz pełen jabłek, prosi żandarma, aby dał mu jedno. Zdziwiony Hoppe podaje mu największe i gładzi go po policzku. Podczas gdy chłopiec je, żandarm zżyma się na okoliczności, które postawiły go w niewygodnej sytuacji tuż przed urlopem. Zgniata w złości kartkę leżącą obok fajki. Chłopiec mówi mu, żeby się nie gniewał – resztę jego rodziny już zabito, on sam ukrywał się przez dwa tygodnie. Wyraża też przekonanie, że Hoppe to dobry człowiek, inny niż Schultz. Hoppe tłumaczy mu, że w czasie wojny nie ma dobrych ludzi, głupotą jest myśleć inaczej. Nagle na posterunku zjawia się Juryś, miejscowy pijak trzymający klatkę z ptakiem. Pyta żandarma, czy trzeba coś sprzątnąć albo przynieść. Hoppe beszta go za pijaństwo. Juryś zauważa chłopca, zbliża się do niego i przekonuje, że żandarm nic mu nie zrobi. Dziecko mówi, że ma dziesięć lat, a na imię mu Chaimek. Hoppe rozmawia z Jurysiem o tym, jak postąpić z chłopcem. Nie chce go zabijać, bo sam jest ojcem, jego najmłodszy syn jest rówieśnikiem chłopaka. Mówiąc o tym, przygląda się rodzinnemu zdjęciu, po czym zamyka je w walizce. Podchodzi do okna, wspomina znów o urlopie, na który ma się dziś udać. Juryś namawia go na puszczenie chłopca wolno. Hoppe próbuje przekonać siebie i Jurysia o tym, że nic się nie stanie, jeśli okaże litość jednemu żydowskiemu dziecku. Wówczas dostrzega jednak przez okno czekającego na zewnątrz Schultza. Wie już, że niesubordynacja nie uszłaby mu płazem, zapina więc mundur i oznajmia, że postąpi „według przepisów”. Kiedy Juryś odwołuje się do jego sumienia, Hoppe każe mu zapamiętać, że dla niemieckiego człowieka sumieniem jest drugi niemiecki człowiek. Przypomina o swojej żonie i dzieciach. Znajdujący się na pierwszym planie Chaimek głaszcze klatkę z ptakiem, w tle żandarm sięga po karabin, po czym każe Żydowi iść ze sobą.

SEKWENCJA 3 Wszyscy trzej opuszczają posterunek. Juryś zostaje w tyle; obserwując Hoppego i chłopca, wyciąga butelkę, aby napić się wódki. Mieszkańcy miasteczka przyglądają się idącym środkiem drogi uzbrojonemu żandarmowi i żydowskiemu chłopcu. Żandarm prowadzi go ścieżką znajdującą się pomiędzy ścianą budynku a stawem, w którym pływają kaczki. Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 4 Ostatnie ujęcie ukazuje odwróconego plecami do obiektywu kamery Hoppego wracającego ciężkim krokiem przez pole. Muzyka instrumentalna.

TYŁÓWKI Jasna plansza, czarny napis: 1. Koniec Muzyka instrumentalna.

Słowa kluczowe:

ADAPTACJE FILMOWE
EIN HELLER UND EIN BATZEN
HOLOKAUST
III RZESZA
II WOJNA ŚWIATOWA - POLSKA
KARABIN
KRUCZKOWSKI, LEON. NIEMCY
MŁYN
NAZIZM
WOJNA ŚWIATOWA (1939-1945)
ŻYDZI (POLSKA)
ŻYD (POLSKA)