Szczegóły materiału - Szkoła Filmowa w Łodzi

"Szczęść Boże" dziadku Gumiela

Informacje ogólne:

Identyfikator: Szczesc_Boze_dziadku_Gumiela
Typ materiału: Etiuda fabularna
Rok produkcji: 1956
Długość materiału: 00:13:26
Nośnik wyjściowy: taśma 35mm
Kolor: czarno-biały
Dźwięk: udźwiękowiony
Uwagi

Prawa autorskie:

Właściciele:: PWSFTviT

Profil na Filmpolski.pl:

Opisy:

Alojzy Gumiela przepracował w kopalni całe dorosłe życie. Mimo zaawansowanego wieku wciąż schodzi pod ziemię, aby dokonywać inspekcji mających zapewnić bezpieczeństwo jego kolegom. Gdy pewnego dnia nie wraca do markowni na czas, zastęp ratunkowy rusza na jego poszukiwanie. To zdarzenie skłania go do podjęcia decyzji o odejściu na emeryturę. Staremu górnikowi trudno jednak pogodzić się z nową rzeczywistością.

Twórcy:

Sekwencje:

SEKWENCJA 1 Górny Śląsk. Przez ulicę przechodzi kobieta z wózkiem. Napisy: „SZCZĘŚĆ BOŻE” DZIADKU GUMIELA scenariusz i realizacja: JANUSZ KIDAWA zdjęcia: WIESŁAW ZDORT kierownik zdjęć: WIESŁAW GRZELCZAK PRODUKCJA PWSF 1956 Miasto. Dachy i kominy. Stary człowiek obserwuje ptaki gołębie?. Siedzi w ogródku na brzegu studni (?) w towarzystwie psa i wnuka. Po chwili powraca do prac ogrodowych, wyciąga z kieszeni zegarek, który po otwarciu wygrywa melodię. Wnuk podbiega, aby jej posłuchać. Narracja z offu: Alojzy Gumiela słabo pamięta swoje początki w kopalni. Dziś jego życie skupia się wokół pracy w ogródku. Jego najlepsi przyjaciele to wnuk Oleś i pies Mikuś. Trzeci przyjaciel to zegarek co godzinę wydzwaniający melodię kraju, do którego wyemigrował jego brat. Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 2 Zachód słońca. Stary człowiek, Alojzy Gumiela, na tle nieba i wysokich kominów. Mija go kobieta prowadząca kozę. Ogląda się za nią, plując przez ramię. Wraz z psem zbliżają się do bramy kopalni. Gumiela schodzi pod ziemię, gdzie dokonuje szczegółowej inspekcji. Przemierza kopalniane korytarze, oświetlając sobie drogę latarnią. Sprawdza szczelność murów, do bąbli na stojącej wodzie przysuwa zapałki. W notesie zapisuje zalecenia dla górników, które zwiększą bezpieczeństwo pracy, po czym rusza dalej. Wreszcie mija tabliczkę z napisem: „UWAGA! NIE WCHODZIĆ”. Narracja z offu: Idąc na nocną zmianę do kopalni Gumiela spotkał klachulę z kozą, co uważa się za złą wróżbę. Zegarek mu się popsuł. Pies odprowadzał go do pracy z niechęcią. Gumiela co noc obchodzi oddziały kopalni i sprawdza poziom metanu. W jednym miejscu jest szczególnie niebezpiecznie - mur może zostać rozsadzony, a przez szczeliny wdziera się tlenek węgla. Gumiela kocha tę pracę i nie chce odejść na emeryturę. Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 3 Ranek. Dymiące kominy. Torowisko. Pies czeka na pana pod bramą kopalni. Górnicy wychodzą z pracy, mijając psa. Mężczyzna w markowni odbiera od górników blaszki z ich numerami i odwiesza je na odpowiednie miejsca w gablot-ce. Pod numerem 288 brakuje blaszki. Mężczyzna spogląda na zegar. Dzwoni na oddział czwarty i pyta o Gumielę. Wnętrza kopalni. Pojawia się Gumiela niosący latarnię. Na widok tabliczki z rysunkiem trupiej czaszki ucieka. Próbuje rozświetlić zakamarki latarnią, kiedy słyszy przeraźliwy śmiech. Kiedy zaczyna się oddalać, następuje na spróchniałe drewno i przewraca się. Narracja z offu: W markowni każdy górnik to znaczek z odpowiednim numerem. Gdy blaszki brak, znaczy, że człowiek jest na dole. Alojzy wspomina kolegę, który kilkanaście lat temu zginął w kopalni. Od tego czasu krąży opowieść o tym, że jego duch straszy właśnie w tej okolicy, do której zawędrował Gumiela. Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 4 Pies wciąż czeka pod bramą kopalni. Mężczyzna w biurze dzwoni z rozkazem niezwłocznego wysłania zastępu ratun-kowego na poszukiwanie Gumieli. Rozlega się dźwięk alarmu. Zespół przygotowuje się do akcji ratunkowej. Mężczy-zna wykonuje kolejny telefon - każe podszybiu wstrzymać węgiel, informuje o wysłaniu ratowników. Członkowie zastępu ratunkowego biegną, po chwili są już pod ziemią. Leżącemu Alojzemu udaje się dosięgnąć latarni. Oświetla przestrzeń nad sobą. Rusza, przygląda się skapującej wodzie. Sięga po zapałki i kładzie je na wodzie, na tafli odbija się jego wizerunek. Zapałki początkowo nie ruszają się. Kiedy zaczynają płynąć, Gumiela rusza w kierunku szybu. Kolejne ujęcie ukazuje ratowników opuszczających kopalnię. W ich stronę biegnie pies. Narracja z offu: Alojzy zastanawiał się, jak wydostać się z korytarzy. Woda spływa zawsze do szybu, gdzie są pompy, wystarczy wyśledzić jej bieg. Do tego posłużyły mu zapałki. Gumiela spotkał ratowników w połowie drogi do szybu. Nikomu nie zdradził tajemnic minionej nocy. Nikt oprócz psa nie okazał mu też specjalnej życzliwości. Muzyka instrumentalna.

SEKWENCJA 5 Zbliżenie gablotki z blaszkami. Pod numerem 288 należącym do Gumieli wisi blaszka. Pracownik kopalni wydaje i odbiera blaszki. Alojzy z wnukiem łowią ryby. Dziecko pyta go, czy nie pójdzie dziś do roboty. Alojzy spogląda na kominy kopalni. Wyciąga fajkę z ust, wstaje, zwija żyłkę i bierze wnuka za rękę. Odchodzą. Gumiela w ciemności idzie chodnikiem. Oświetla napis: „WILLA POD SŁOŃCEM”. Zbliża się do ściany pokrytej napisem związanym z dwunastodniowym strajkiem z 1929 roku. Poniżej znajduje się podpis: „Alojz Gumiela i kamraty”. Alojzy z wnukiem łowią ryby w innym miejscu, w tle widać kominy kopalni. Ze wzgórza sypie się rozżarzony miał. Grupa mężczyzn woła do Alojzego, który patrzy w milczeniu. Gumiela i wnukiem wracają do domu, trzymając się za ręce. Narracja z offu: Następnego dnia Alojzy nie zjawił się w pracy. Długo nie chciał odejść na emeryturę. Teraz jednak rozumie, że ci, którzy namawiali go do tego, mieli rację. Pójdzie do kopalni ostatni raz, by się pożegnać. Życie w osadzie potoczy się dalej. Napis: KONIEC Muzyka instrumentalna.

Słowa kluczowe:

AKCJA RATUNKOWA
EMERYTURA
GÓRNIK
GÓRNY ŚLĄSK
KOPALNIA
PIES
PRACA
RATOWNIK
STARY CZŁOWIEK
STRAJK
WNUK